Sözlü Edebiyat Ürünleri - Eski Dualar

Kategoriler
/
Dil & Kültür
/
Sözlü Edebiyat Ürünl...
Sözlü Edebiyat Ürünleri - Eski Dualar

Türkiye’de Gürcüce Öğreniminin Geçmişi ve Bugünkü Durumu

Türkiyeli Gürcülerin, Gürcüstan'ın Türkiye İle İlişkilerinin Dünü, Bugünü, Yarını* - Mustafa Yakut (Guram Khimşiaşvili)

TAMADA-Eskimeyen Gelenek

Gürcülerin Dünya Medeniyetine Somut Katkıları

Gürcü Kahvesi Pişirme Cihazı

İlia Çavçavadze - Müslüman Gürcülerin Hıristiyanlaştırılması

Etnografya Müzesi’nde bir anıt: Çikuneti Camisi

Borcğala

Lamproba

Türkiye Ortaokullarında Gürcüce Dersler Başladı

Mustafa Yakut (Guram Khimşiaşvili)-"Yolun açık olsun, anavatanın seni bekliyor!"

400 yıl sonra da Gürcüce konuşuyoruz

14 Nisan anadil günü

Gürcü Dilinin Kısa Tarihi* - Dr. Zura Batiaşvili

TÜRKİYE’DE YASAYAN GÜRCÜLERİN ANADİLİ (DEDAENA) İLE İLGİLİ SORUNLARI VE BAZI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Gürcü giyim tarihinden: "Çokha-Akhalukhi"-Prof. Dr. Roland Topçişvili

Gürcistan’da yazı kullanımının 2700 yıllık tarihi onaylandı

*Gürcü İsim ve soy isimleri-Prof. Dr. Roland Topçişvili

*Marmara Bölgesi Etnik Gürcülerinin Tarımsal Kültürü ve Özellikleri-Prof. Dr. Nodar Şoşitaşvili

4.Gürcü Şenliği Gemlik Haydariye’de yapıldı

“Gürcü Alfabesinin Üç Türünün Yaşayan Kültürü” UNESCO’nun Dünya Kültürel Mirası Listesinde!

Yemek Masasında Erkeklerin Saygı Gösterisi Olarak Birbirlerine Sarılıp Öpmesi Bizim İçin Ne Kadar Gelenekseldi?

Murgul Ortaokulunun Seçmeli Gürcüce Dersi Sınıfı Öğrencileri Aileleri İle Birlikte İki Günlük Batum Turu Yaptı

*Türkiye’nin Gürcülere Bakışı ve Türkiyeli Gürcülerin Kimlik Algısı

Gürcüce Öğrenelim videoları tek sayfada

Sözlü Edebiyat Ürünleri - Eski Dualar

Parnavazi tarafından oluşturulan alfabenin son versiyonunu kullanan ve yazılı edebiyatı oldukça gelişmiş olan Gürcülerde sözlü edebiyat da her dönemde var olmuştur.


Günümüz verilerine göre MÖ IV. Yüzyılda Kral Parnavazi tarafından oluşturulan alfabenin son versiyonunu kullanan ve yazılı edebiyatı oldukça gelişmiş olan Gürcülerde sözlü edebiyat da her dönemde var olmuştur. Gerek Türkiye’nin yerli Gürcüleri, gerekse kökleri bugünkü Gürcistan sınırları içerisinde olan Muhacir Gürcülerde, özellikle anneler ve ninelerin nesilden nesile aktararak günümüze kadar ulaştırdığı sözlü edebiyat ürünleri vardır. Yaşlı kadınların çevresindeki insanların şifa bulması için okuduğu dualar sözlü edebiyat ürünlerinin belli bir kısmını oluşturmaktadır.

Aşağıda bazı örnekler sunacağımız eski duaların tamamı Gürcüce olup bunları bilen ve halen hayatta olan büyüklerimiz vardır. İçerik olarak bakıldığında ne Müslümanlık, ne de Hıristiyanlık ile ilgili terimlere rastlanmamaktadır. Pagan dönemden beri varlığını korumuş olan bu duaların İ.S. I. Yüzyılda Hıristiyanlığın Gürcistan’da yaşanmaya başladığı düşünüldüğünde bu tarihten çok daha eskilere dayandığı söylenebilir. Çok uzun zaman öncesine dayanan bu duaların bugün kullanılan Gürcüce ile de gayet anlaşılır durumda olması şaşırtıcıdır. Ayrıca bu dualar Milattan önceki çağlarda da bu dili kullandığımızın somut delillerinden birini oluşturmaktadır.

Türkiye’nin birçok bölgesinde rastladığımız eski dua örneklerinin sayısı çok fazla olup aşağıda birkaç örnek verilmektedir. Bu örneklerin kaynağı olan kişi, 1920’li yıllarda dünyaya gelmiştir. O, Açara’dan Anadolu’ya-Karadeniz Bölgesine göç etmiş bir aileden gelmekte olup bu duaları kendi babaannesinden öğrendiğini ifade etmektedir.

 

Ku’s lotsva

Ku ku kankurekho

Kori ço ço çançurekho

Ta ağmarto ukuğmarto

Pir ağmarto, pir çağmarto,

Tskhra tselitsad mitsaşi ikavi

Meateze amodi

 

(Göğüs ağrısı çeken hamile kadınlara okunan bir duadır)

 

Navazilis locva

Atavro, matavro,

Şents ha mikhval,

Adamiantan mival.

Adamiantan ra gakvs?

Khortsi saçmelai,

Siskhli sasmelai,

Dzvali sakhrelai.

 

Khorts aravin ar gaçmeviebs,

Dzvals aravin ar gakhreviebs,

Siskhls aravin ar gasmeviebs,

 

Ağma miktsem kars,

Dağma miktsem tskals.

Gagakavreb kar savet,

Gagatskaleb tskalsavet.

 

(Çocukların ağız yarası için okunan bir tür dua)

 

Burkulma duası

Kheze eveli upekhod,

Çiti devkave ukhelod,

Davkale udanod,

Çavkare ukardlod

Movkharşe utsetskhlod,

Şevçame upirod,

Datketsnilo, deikhseni, deişale.

 

Korku duası (Şeşinebuli)

Ram şagaşina, dam şagaşina?

Şinaurma şagaşina, ram şagaşina?

Gareulma şagaşina, ram şagaşina?

Avisulma şagaşina, ram şagaşina?

Sulo modi sultan, gulo modi gultan.

 

Yara duası

Akibuli dakibuli

Zets sakdari şekiduli

Vis mostria vis gagonia

Agem iaras gamdzenebeli

 

(el, ayak veya koldaki yaralar için okunur)

 

Sivilce duası

Alaverdisa çalasa

Sisvili mokhnavsa kanasa

Khars tabiki guutkda

Sisvil dziri guukhma

 

(Okuma esnasında iğne gezdirilir)

Kategorideki Diğer Yazılar